CẢNH BÁO SỨA ĐỘC CẮN

1Life gửi đến các bạn cảnh báo về một số loài sứa độc, bao gồm tên, đặc điểm, triệu chứng khi bị tấn công và cách sơ cứu. Các bạn hãy lưu lại để bảo vệ mình cũng như gia đình trong những chuyến đi biển, đặc biệt là vào mùa hè.

Thông tin được cung cấp bởi TS. Đào Việt Hà, Viện Hải Dương học.

1. Sứa lửa | Physalia sp.

• Tên khác: Chiến binh Bồ Đào Nha (Portuguese man o’ war).
• Nhiều xúc tu dài/trong suốt/ hơi xanh/như túi nylon.
• Các thích ty bào dọc xúc tu chứa độc tố gây rát da, bỏng, thậm chí tử vong cho người với lượng lớn độc tố Physaliatoxin gây hoại huyết trong thử nghiệm tế bào; gây chết trong thử nghiệm trên động vật.

Triệu chứng

• Rát bỏng như lửa đốt, đau nhói như kim đâm tại vùng da bị tiếp xúc, sau lan rộng đến háng, bụng và nách.
• Vùng da bị sứa lửa “quất”: các đường lần dọc theo vết “quất” màu đỏ hoặc nâu tím, phồng rộp, nổi bọng nước. Trường hợp nặng: sưng phù, bỏng da, xuất huyết dưới da.
• Các triệu chứng có thể kéo dài 1-2 tuần.

Trường hợp nặng có thể gây sự hoại huyết tế bào tim dẫn đến tử vong do suy tuần hoàn.

Sơ cứu

• Bước 1. Cứu hộ dưới nước, tránh xảy ra đuối nước; hạn chế tối đa cử động để tránh tăng cảm giác đau đón.
• Bước 2. Giảm triệu chứng đau nhức: bôi kem hoặc xịt dung dịch chứa lidocaine.
• Bước 3. Liên hệ cơ sở y tế gần nhất.

Lưu ý:

• Không có thuốc đặc hiệu.
• Thuốc kháng histamine (thuốc chống dị ứng, chống ngứa), corticosteroid (thuốc kháng viêm) không có hiệu quả, chườm lạnh lại có thể giúp giảm triệu chứng.

2. Sứa bắp cày | Chironex fleckeri

• Độc nhất trong 51 loài sứa Hộp
• Trôi nổi ở vùng biển ven bờ Úc, New Guinea, Phi-lip-pin và Việt Nam, di chuyển vào gần bờ hoặc cửa sông vào mùa sinh sản.

Triệu chứng

• Rát bỏng như chạm vào thanh sắt nung nóng, đau nhức dữ dội;
• Vùng da tiếp xúc nhanh chóng xuất hiện dấu hiệu phồng rộp, đỏ đậm hoặc tím bầm.

Sơ cứu

• Bước 1. Ra khỏi vùng nước biển có sửa ngay lập tức.
• Bước 2. KHÔNG rửa vết thương bằng nước ngọt, KHÔNG gỡ bỏ các xúc tu bằng tay không, KHÔNG chà xát bằng cát sẽ làm tình trạng nhiễm độc trầm trọng hơn .
• Bước 3. Dùng GIẤM loãng rửa vết thương trong 30 giây.
• Bước 4. Gỡ bỏ các xúc tu bám trên cơ thể bằng khăn.
• Bước 5. Liên hệ y tế ngay lập tức.

3. Sứa vòng | Linuche unguiculata

• Phân bố tầng mặt đến độ sâu 5000 m tại vùng nước ấm ở khắp các đại dương, thường bắt gặp với một số lượng khổng lồ hàng km trên biển.
• Trong suốt nhưng thường thấy màu nâu cam từ tảo Zooxanthellae cộng sinh.
• Kích thước nhỏ (16 x 20 mm)
   

Triệu chứng

• Đau dữ dội hàng giờ.
• Đỏ, sưng và phồng rộp ở vùng da tiếp xúc – các triệu chứng này không nghiêm trọng và sẽ thuyên giảm sau vài ngày.
• Trường hợp nghiêm trọng có thể gây ra hoại tử da; vết thương ở giác mạc có thể làm tăng nhãn áp, dẫn đến suy giảm thị lực.
• Tuy rất ít khi ghi nhận buồn nôn, nôn mửa, ngất xỉu; nhưng ở một số nạn nhân có tiền sử nhiễm độc sửa: shock phản vệ.

Sơ cứu

• Bước 1. Lập tức thoát ra khỏi vùng nước hoặc vào bờ.
• Bước 2. Nhẹ nhàng cởi bỏ áo quần, đồ lặn, tắm bằng nước biển.
• Bước 3. Giảm triệu chứng ngứa: kem dưỡng da thông thường.

Trường hợp nặng: Sử dụng thuốc kháng histamine (thuốc chống dị ứng)/corticosteroids (thuốc kháng viêm) và các loại thuốc hạ sốt theo chỉ định của Bác sĩ hoặc người có trình độc chuyên môn.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, trong mùa hè khi đi du lịch biển, các gia đình nên phòng sẵn một số thuốc giảm ngứa, thuốc kháng viêm, thuốc chữa tiêu chảy và một chai dấm để chủ động xử lý khi bị sứa đốt.

Trước khi xuống tắm biển cần tìm hiểu thêm thông tin từ người dân địa phương để biết những vùng biển nào có nhiều sứa thì nên hạn chế xuống tắm. Khi quan sát thấy sứa biển, tuyệt đối không xuống tắm để tránh bị sứa tấn công.

Nếu xuống tắm biển mà cơ thể bị ngứa cần lên bờ để kiểm tra xem có phải sứa đốt không, để sơ cứu kịp thời, tránh những biến chứng không đáng có.

1Life là doanh nghiệp cung cấp nhiều mẫu túi sơ cứu khác nhau phù hợp với nhu cầu của đoàn du lịch khác nhau. Khách hàng có thể lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất cho công việc của mình.

Túi sơ cứu 1Life được sản xuất với các nguyên liệu ngoại nhập, được kiểm định bởi Sở Y Tế Tp.HCM. Đồng thời, túi sơ cứu đã thông qua chứng nhận trang thiết bị y tế loại A theo quy định nghị định 98 Chính Phủ. 1Life cam kết chất lượng an toàn tới người sử dụng.

Bạn tham khảo túi sơ cứu tại: Shop sơ cứu hoặc Inbox FB Kỹ năng sơ cứu để team tư vấn cho bạn nhé.