SƠ CỨU KHI LÊN CƠN HEN SUYỄN

Hen suyễn là một bệnh mãn tính không thể chữa khỏi, trong đó niêm mạc của các ống phế quản bị viêm và sưng lên, gây khó thở. Đây là một căn bệnh cực kỳ phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em. Khoảng 3,9% dân số, tương đương khoảng 4 triệu người ở Việt Nam mắc bệnh hen suyễn và 235 triệu người trên toàn thế giới. Dưới đây là một số điều bạn nên biết về bệnh hen suyễn – và cách điều trị bệnh.
 

Nguyên nhân gây bệnh hen suyễn
Hiện nay nguyên nhân gây hen suyễn vẫn còn chưa rõ nhưng theo nghiên cứu đây không phải bệnh truyền nhiễm, nhưng bệnh hen suyễn – hoặc sự nhạy cảm với những thứ gây ra bệnh hen suyễn – có thể bị ảnh hưởng về mặt di truyền. Hầu hết những người mắc bệnh hen suyễn xuất hiện triệu chứng đầu tiên khi còn trẻ; ở một số người, bệnh không tiếp diễn sau 6 tuổi hoặc trưởng thành. Những người hay bị nhiễm trùng đường hô hấp có nguy cơ mắc bệnh hen suyễn khi trưởng thành.

Các cơn hen suyễn có thể do nhiều nguyên nhân gây ra hoặc làm trầm trọng thêm. Một trong những nguyên nhân phổ biến là:

• Các chất gây dị ứng và chất ô nhiễm trong môi trường.
• Những thứ như mạt bụi, phấn hoa, nấm mốc.
• Khói thuốc lá, ô nhiễm không khí và các chất kích thích hóa học.
• Không khí lạnh
• Căng thẳng cảm xúc
• Một số loại thuốc như aspirin, thuốc kháng viêm không steroid (Advil, Motrin IB, những loại khác) và thuốc chẹn beta.

Bệnh hen suyễn nghiêm trọng như thế nào?
Khoảng 50% những người mắc bệnh hen suyễn bị ít nhất một cơn nghiêm trọng mỗi năm. Khoảng 1,7 triệu người đến phòng cấp cứu mỗi năm vì các cơn hen suyễn và hơn 450.000 người phải nhập viện mỗi năm.

Điều đó nói rằng, chỉ có khoảng 3.000 người mỗi năm chết vì các cơn hen suyễn. Tỷ lệ tử vong thấp và hầu hết các trường hợp tử vong do căn bệnh này đều có thể phòng ngừa được. Những người có nguy cơ tử vong vì hen suyễn cao nhất sống ở các nước đang phát triển hoặc các cộng đồng có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, khó tiếp cận với thuốc điều trị hen suyễn.

Các triệu chứng của một cơn hen suyễn là gì?
Các cơn hen suyễn có thể do hai nguyên nhân:

• Viêm đường thở, bao gồm sưng niêm mạc ống phế quản và tích tụ chất nhầy dư thừa.
• Co thắt các cơ bao quanh đường thở.

Triệu chứng như Khó thở, thở khò khè, đau tức ngực và ho có thể xảy ra. Trong những trường hợp nghiêm trọng, móng tay và môi có thể chuyển sang màu xanh tím và nạn nhân có thể gặp khó khăn khi đi lại hoặc nói chuyện.

Làm cách nào để kiểm soát các triệu chứng hen suyễn?
Thuốc giúp cho những người mắc bệnh hen suyễn cải thiện chất lượng cuộc sống của họ. Chúng có thể ở dạng steroid dạng hít cắt cơn hoặc phòng ngừa.

Ngoài ra, tốt nhất bạn nên cố gắng tránh các tác nhân gây hen suyễn – những tác nhân này có thể bao gồm các chất gây ô nhiễm trong môi trường, thuốc gây ra các cơn hen suyễn và thậm chí cả các tác nhân kích thích cảm xúc.

Tuy nhiên, các yếu tố kích hoạt của mọi người là khác nhau và bạn sẽ cần đến khám với bác sĩ để nhận diện và điều trị sớm.

Sơ cứu người hen suyễn
Sơ cứu cơ bản khi gặp người lên cơn hen suyễn, đây là các bước thực hiện:

• Nhanh chóng đưa nạn nhân rời khỏi tác nhân khởi phát cơn hen đến nơi thoáng khí, không tập trung nhiều người.
• Làm ấm cơ thể người bệnh, tránh điều hòa, quạt ẩm. 
• Giúp nạn nhân ngồi ở tư thế thẳng đứng.
•  Nếu nạn nhân mặc quần áo chật, đặc biệt là quanh cổ, hãy nới lỏng ra.
•  Giúp người đó sử dụng ống hít của riêng họ hoặc cho uống thuốc, (vì vậy người bệnh phải luôn mang theo thuốc bên mình).

Cách giúp nạn nhân hen suyễn sử dụng ống hít.
Thuốc hít rất dễ sử dụng và có thể được quản lý bởi những người không được đào tạo về y tế. Các bước thực hiện như sau:

•  Tháo nắp và lắc ống hít.
•  Hầu hết các ống hít đều đi kèm với một buồng đệm. Gắn ống hít vào buồng đệm theo hướng dẫn.
•  Yêu cầu nạn nhân thở ra, sau đó ngậm chặt môi quanh quanh miệng ống hít, nếu có buồng đệm gắn ống hít vào buồng đệm, giữ mặt nạ buồng đệm áp kín mặt (che phủ mũi và miệng của nạn nhân).
•  Nhấn ống hít một lần để cung cấp một luồng thuốc
•  Cho nạn nhân hít vào từ từ bằng miệng, sau đó nín thở trong 10 giây. Nếu sử dụng buồng đệm thì không cần nín thở.
•  Xịt thêm ba nhát nữa, mỗi nhát cách nhau khoảng một phút.

Việc nín thở 10 giây giúp thuốc thâm nhập sâu hơn vào phổi.

Nếu nạn nhân khó thở sau bốn nhát, hãy cho thêm bốn nhát nữa và lặp lại sau mỗi bốn phút hoặc lâu hơn cho đến khi xe cứu thương đến. Đối với các cơn hen nghiêm trọng, có thể dùng được tới sáu hoặc tám nhát trong khoảng thời gian năm phút.

Để mắt đến nạn nhân trong khi chờ sự trợ giúp. Buồn ngủ có thể xảy ra ngay cả khi bệnh hen suyễn trở nên tồi tệ hơn, vì vậy đừng cho rằng người đó cảm thấy tốt hơn nếu họ cảm thấy mệt mỏi. Ngoài ra, nếu bạn không còn nghe thấy tiếng thở khò khè nữa, điều đó vẫn có thể có nghĩa là bệnh hen suyễn đang trở nên tồi tệ hơn.

Dự phòng cơn hen suyễn
Khi bệnh nhân đến bệnh viện, bác sĩ nên cung cấp thuốc và phác đồ phù hợp với mức độ nghiêm trọng của cơn hen. Nếu người đó không có hướng dẫn điều trị hen suyễn, đây có thể là thời điểm tốt để bắt đầu điều trị – hoặc gặp bác sĩ chuyên khoa để nhận diện và sử dụng thuốc phù hợp. Nạn nhân có thể được xuất viện hoặc nhập viện, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cơn hen.

Bệnh hen suyễn hiếm khi gây tử vong, nhưng nó có thể trở nên mãn tính và rất nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống, giấc ngủ, công việc và sức khỏe nói chung. Những người mắc bệnh hen suyễn nên đến gặp bác sĩ để giúp họ xác định các yếu tố khởi phát cơn hen – những yếu tố này khác nhau ở mỗi người – và có kế hoạch phòng ngừa để quản lý bệnh hen suyễn và điều trị các cơn hen suyễn của họ. Những người mắc bệnh hen suyễn nếu biết các tác nhân gây ra bệnh, tiếp cận đúng loại thuốc và đã xây dựng một phác đồ điều trị có thể kiểm soát tốt bệnh hen suyễn của mình – và thường có thể có chất lượng cuộc sống bình thường trong hầu hết thời gian.

1Life cung cấp buồng đệm thông minh, hỗ trợ cho các bệnh nhi khi cần xịt các thuốc qua bình xịt định liều. Đặc biệt là các thuốc xịt dành để điều trị hoặc phòng ngừa hen suyễn, hoặc con khò khè cấp tính. 

Buồng đệm có thể mang đi tiện lợi, dễ dàng, và có thể sử dụng ở bất kì hoàn cảnh nào khi cần thiết nhưng hiệu quả thì tương đương so với việc phun khí dung bằng máy

Bạn cũng có thể mua buồng đệm cho trẻ em trực tuyến tại: http://ssa.1life.vn/